Gazze’de 460 günden fazla süren çatışmaların ardından bir esir takası ve yardım akışını da içeren bir ateşkes üzerinde anlaşmaya varıldı.
Siyonist İsrail ve Hamas, İsrail, Katar ve ABD’nin açıklamalarına göre bir ateşkes anlaşmasına vardı. Katar Başbakanı Şeyh Muhammed bin Abdurrahman bin Casim Al Sani, Çarşamba günü yaptığı açıklamada, ateşkes anlaşmasının Pazar günü yürürlüğe gireceğini ancak İsrail ve Hamas ile uygulama adımları üzerinde çalışmaya devam ettiklerini belirtti. Siyonist İsrail tarafı, bazı nihai detayların hâlâ çözülmesi gerektiğini ve Perşembe günü İsrail hükümetinde bir oylama yapılacağını açıkladı.
Siyonist İsrail, Ekim 2023’te Gazze’de başlattığı saldırılarda 46.000’den fazla Filistinliyi katletti.
ANLAŞMANIN DETAYLARI
Anlaşma, şu anda Gazze’deki yıkımı durduracak geçici bir ateşkesi, Gazze’de tutulan esirlerin ve İsrail’in elindeki çok sayıda Filistinli tutsağın serbest bırakılmasını içeriyor. Ayrıca yerinden edilen Filistinlilerin evlerine dönmesine izin verecek -ancak işgal ordusunun kasıtlı yıkım kampanyası sonrası birçok ev artık mevcut değil.
İlk Aşama
İlk aşama 6 hafta sürecek ve sınırlı bir esir takasını, İsrail birliklerinin Gazze’den kısmen çekilmesini ve bölgeye yardım akışının artmasını kapsayacak.
- Esir Takası:
33 İsrail esiri serbest bırakılacak. Buna karşılık İsrail, yaşam boyu hapis cezası almış tutsaklar dahil olmak üzere daha büyük bir sayıda Filistinli tutsağı serbest bırakacak. Serbest bırakılacak Filistinliler arasında 7 Ekim sonrası tutuklanan yaklaşık 1000 kişi de bulunuyor.
- Askerî Çekilme:
Esir takasıyla birlikte İsrail, Gazze’nin nüfus merkezlerinden kuvvetlerini çekerek Gazze sınırının 700 metre içerisine konuşlandıracak. Ancak bu çekilme, Gazze’yi ikiye bölen ve hareketi kontrol eden militarize Netzarim Koridoru’nu kapsamayabilir -bu bölgeden çekilme aşamalı olarak gerçekleşecek.
- Sivillerin Evlerine Dönüşü ve Yardım:
Siyonist İsrail, kuşatma altındaki kuzey Gazze’deki sivillerin evlerine dönmesine ve günlük 600 kamyona kadar insanî yardım girişine izin verecek. Ayrıca yaralı Filistinlilerin Gazze’den çıkarılarak tedavi görmelerine izin verilecek ve ilk aşamanın başlamasından yedi gün sonra Mısır ile olan Rafah sınır kapısı açılacak.
- Philadelphi Koridoru: İsrail güçleri, Gazze ile Mısır arasındaki sınır bölgesi olan Philadelphi Koridoru’ndaki varlığını azaltacak ve anlaşmanın yürürlüğe girmesinden sonra en geç 50 gün içinde tamamen çekilecek.
İLK AŞAMADAN SONRA NE OLACAK?
Anlaşmanın 2. ve 3. aşamalarına dair detaylar prensipte kabul edilmesine rağmen, bu detayların ilk aşama sırasında müzakere edilmesi gerekiyor.
GAZZE’NİN YÖNETİMİ
Ateşkes sonrası Gazze’nin kim tarafından yönetileceğine dair henüz bir anlaşma sağlanmadı. ABD, reforme edilmiş bir Filistin Yönetimi’nin bu görevi üstlenmesini destekliyor. ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, savaş sonrası yeniden yapılanma ve yönetim için Filistin Yönetimi’nin uluslararası ortakları davet ederek geçici bir yönetim otoritesi kurmasını önerdi. Arap ülkeleri de kısa vadeli güvenliği sağlamak için kuvvet sağlamayı teklif etti.
Bu planın başarılı olması için Suudi Arabistan gibi Arap devletlerinin desteği gerekiyor. Ancak bu ülkeler, yalnızca Filistin’e giden bir yol sağlanırsa bu planı destekleyeceklerini belirtti. İsrail, 1990’lardaki Oslo Anlaşmaları’nda iki devletli çözümü kabul etmiş olmasına rağmen, bu konuda İsrail milletvekillerinden itirazlar gelmeye devam ediyor. Siyonist İsrail, Gazze’nin yönetimi için henüz alternatif bir çözüm önermedi.
(AL JAZEERA)