HABER MERKEZİ- İran’da Jîna Mahsa Amînî’nin katledilmesi ardından başlayan direniş devam ediyor. Eylemler ülkenin birçok kentinde devam ederken başkent Tahran’da bulunan Evîn Hapishanesinde dün gece yangın çıktığı belirtildi. Siyasi tutsakların tutulduğu hapishanede yangının direnişe destek vermek için tutsaklar tarafından çıkarıldığı iddia edildi.
Edinilen son bilgilere göre, 7 ve 8’inci koğuşta bulunan siyasi tutsaklar, eylemlere destek vermek amacıyla yangın başlattı. Direnişin gece boyunca sürdüğü Evîn Hapishanesinden hatların kesik olması nedeniyle haber alınamıyor. Başkent Tahran’da bulunan Evîn Hapishanesinde tutsaklar hapishane avlusunda “Hamaneye ölüm” sloganları attı. İran Özgür İşçi Sendikası’nın verdiği habere göre, dün gece 21.00 sularında Evîn Hapishanesinin 7’nci ve 8’inci koğuşlarında kalan tutsakların başlattığı eylem ardından yoğun silah sesleri hapishane önüne gelen halkın çektiği videolara yansıdı. Hapishane sabit hatlarına da ulaşım sağlanamıyor.
Koğuşlarından çıkan pek çok tutsak hapishane avlusunda toplanarak Hamaney karşıtı sloganlar attı. Önceki gün gardiyanlar koğuşları basarak tutsaklara işkence yapmaya çalışmış, tutsaklar gardiyanların baskınına direnmişti. Evîn Hapishanesinde çıkan yangın sonrası Besic ve özel kuvvetler hapishaneye giderken, halk hapishaneye giden güzergahlarda toplanarak yolları kapattı. Kadın koğuşları da isyana destek verirken, atılan ses bombası sonucu kadın koğuşlarında da yangın çıktı. Daha önce Evin Hapishanesinde tutulan siyasi tutsak ve aktivist Masoud Kazemi, adli tutukluların da eyleme destek verdiğini ifade etti.
“Ellerinden gelirse herkesi katlederler”
Eylem yayılmadan hemen önce, saat 21.15’te Radyo Farda muhabirine ulaşan ve 8’inci koğuşta tutulan siyasi tutsak polislerin tutsakları canlı mermi ve pompalı tüfeklerle vurduğunu ve pek çok tutsağa işkence yapıldığını bildirdi. En az 15 kişinin canlı mermi ile vurulduğunu bildiren siyasi tutsak, hapishane koruma birimi komutanı Albay Mahmoudi’nin, 50 siyasi tutsağı copla dövdüğünü, başlarına copla vurduğunu ve ölümle tehdit ettiğini açıkladı. Radyo Farda muhabirine ses kaydı gönderen tutsak, “Koğuşlardan dayak sesleri ve çığlıklar geliyor. Hapishanede sıkıyönetim ilan edildi. İnsanlara işkence yapıyorlar. Ellerinden gelirse herkesi katlederler” diyerek, dayanışma çağrısı yaptı.
Halkın “Evîn Üniversitesi” olarak tabir ettiği özellikle avukat, üniversite öğrencisi, akademisyen ve aktivistlerin tutulduğu Evîn Hapishanesinde çıkan isyan sonucunda, Tahran’da yalnızca savaş durumlarında tüm kentte çalınan siren sesleri duyuldu.
Tutsakların hayatı tehlikede
Son alınan bilgiye göre, isyan sırasında aktif olan siyasi tutsaklar diğer tutuklu bulunanlardan ayrılarak hücrelere konuldu. Siyasi tutsak Narges Mohammadi’nin eşi Taki Rahmani, Twitter’da şunları yazdı: “Tutukluların hayatı tehlikede. Net olmayan nedenlerden dolayı, çatışma cezaevinin 7. koğuşunda başladı ve gardiyanlar diğer koğuşlara da saldırdı Hükümet mahkumların hayatlarından sorumludur.”
Gazeteci Farid Lotfabadi, 8’inci koğuşta bulunan gazeteci Amir Abbas Azermvand ve diğer tutsakların dövülerek bilinmeyen bir yere götürüldüğünü belirtti. Lotfabadi, bilgiyi Azermvand’ın eşinden aldığını ifade etti.
Sabaha karşı çok sayıda ambulans ve 2 otobüs hapishaneden çıktı. İçinde kimlerin olduğu ve araçların nereye gittiği bilinmiyor. Devrim muhafızları hapishaneye giden çeşitli yollara kontrol noktaları kurdu.
Tebriz ve Sine’de de direniş
Yerel kaynaklar, Evîn Hapishanesi dışında Tebriz ve Sine Hapishanelerinde de direnişin başladığını duyurdu. Her iki hapishanede de çatışmalar çıktığına dair videolar sanal medya üzerinden paylaşıldı.
4 ölü, 62 yaralı
İran’nın resmi haber ajansı IRNA, 4 tutuklunun öldüğünü, 62 kişinin yaralandığını duyurdu.
Eylemlerde gözaltına alınan yüzlerce kişinin Evin Hapishanesine gönderildiği aktarılıyor. Resmi IRNA ajansı, yangının “adli suçluların kaldığı” kısımda çıktığını yazdı. Ajans, adını açıklamayan bir kaynağın “Durum tamamen kontrol altında” sözlerini de aktardı. Hapishaneye çevik kuvvet polislerinin ve itfaiyenin girdiği görülürken bazı kaynaklar özel kuvvetlerin de bölgede hazır bulunduğunu yazdı.
İnsan Hakları İzleme Örgütü’ne göre hapishane idaresi tutuklu bulunanları işkenceyle tehdit ediyor, süresiz tutukluluk ihtimaliyle göz korkutuyor, uzun sorgulama süreleri uyguluyor ve tutuklulara yeterli sağlık hizmetine erişim hakkı vermiyor.
